Szyszak z Giecza

Datowany na XI w. szłom, obecnie znajdujący się w zbiorach Muzeum Archeologicznego w Poznaniu (nr inw. 1860: 14), został znaleziony w Gieczu w pierwszej połowie XIX w. Szyszak ten, o wysokości 22,1 cm (bez tuleji), składa się z czterech trójkątnych kawałków pozłacanej blachy miedzianej o podkładzie żelaznym. Dwie przeciwległe sobie blachy — przednia i tylna — zachodzą na dwie boczne, z którymi są spojne żelaznymi nitami. Krawędzie dwóch pierwszych blach powycinano w płytkie łuki, a w miejscu spojeń występują wąskie miedziane listewki, zdobione nacięciami. Na szczycie szyszaka zachował się ślad po tuleji, prawdopodobnie służącej do zatknięcia pióropusza. Jej dolne zakończenie mia-

ło zapewne kształt odwróconego kielicha kwiatu. Na środku dwóch bocznych blach szyszaka przytwierdzone są za pomocą nitów ozdoby w postaci czteropłatkowych liści o karbowanych krawędziach. Szyszak dołem ujmowała pierwotnie obręcz żelazna, przymocowana nitami zagiętymi w kółko i służącymi równocześnie do przyczepienia kolczugi. Obręcz ta stanowiła jedną całość z częściowo zachowaną ozdobą czołową, składającą się z trzech pionowych listków, z których środkowy był najwyższy, przez co całość przypominała fragment korony (opis szyszaka oparto na pracy Z. Bocheńskiego, „Polskie szyszaki wczesnośredniowieczne”)

* Dziękuję bardzo dr. Michałowi Brzostowiczowi, z Muzeum Archeologicznego w Poznaniu, za umożliwienie wykonania zdjęć szyszaka

Rezerwat Archeologiczny – Gród Piastowski w Gieczu
Grodziszczko 2, 63–012 Dominowo